In de vorige aflevering schreef ik al dat in de provincie Zeeland kort geleden een nieuwe kaartsoort is geïntroduceerd in de bus: de Zeeuwse Strip. Groot was het enthousiasme over deze innovatie, maar nergens op Internet stond duidelijk vermeld, hoe dit kaartsysteem precies in elkaar stak. Dus toog ik op een mooie lentedag naar Zeeland, meer precies naar Tholen, om ter plaatste een onderzoek in te stellen.
Al snel slaagde ik erin, zo’n Zeeuwse Strippenkaart in handen te krijgen, en wel door aankoop ervan in een streekbus, bij de chauffeur. In de voorverkoop zijn deze kaarten niet verkrijgbaar, zoals discreet ingewonnen informatie bij een lectuur- en tabakswinkel me leerde. Maar in de bus kreeg ik zelfs twee kaarten voor één rit, en dat was even een verrassing, voordat ik uitgeknobbeld had, hoe het systeem werkte.
Het betrof een rit van het stadje Tholen naar het 12 kilometer verderop gelegen Sint-Maartensdijk, op hetzelfde eiland Tholen. Ik zei na het beklimmen van deze Connexxion-bus met het lijnnummer 107 doodleuk en zonder blikken of blozen: ’Graag zo’n nieuwe Zeeuwse Strip naar Sint-Maartensdijk’, en kreeg tot mijn verbazing dus niet één, doch twee kaartjes, en dat alles in ruil voor de somma van 4,25 euro.
Het ene kaartje bevatte het cijfer ‘2’ en 2 stempelvakken, en de vermelding van de kostprijs: 1,70 euro. Het andere, even brede, doch iets langere kaartje, bevatte het cijfer ‘3’, evenzovele stempelvakken en een prijskaartje van 2,55. Samen inderdaad 4,25. Beide vervoersbewijzen staan hierboven sterk uitvergroot afgebeeld. Ze zijn geldig bij de twee concessiehouders Connexxion (Noord- en Midden-Zeeland) en Veolia (Zeeuws Vlaanderen). Het provincielogo staat erop afgebeeld, plus de golfjes die het symbool zijn van een provincie die soms wel luctort, maar steevast toch weer emergoot.
Op de achterzijde van deze twee kaartjes staan de Reisvoorwaarden, uit welke beknopte tekst in noodzakelijkerwijze kleine lettertjes met enig doordenken de werking van dit unieke systeem valt op te maken. Geheel Zeeland is ingedeeld in genummerde zones, die ook vermeld staan op de bushaltes. Elke busrit in Zeeland voert door een aantal zones. Net als bij de chipkaart betaal je een basistarief. Dat bedraagt 1 Zeeuwse Strip. En net als bij de chipkaart betaal je verder per afgelegde afstand. Bij de Zeeuwse Strip gaat dat echter niet per kilometer, maar per zone. Elke zone kost je één Zeeuwse Strip extra. Voor een rit binnen één zone betaal je dus twee Zeeuwse Strippen, voor een binnen 2 zones 3 Zeeuwse Strippen, enzovoorts, enzovoorts, enzovoorts. Heel eenvoudig, een kind had het kunnen bedenken, en toch ingenieus. Mijn rit viel binnen 4 zones en zodoende was ik dus 5 Zeeuwse strippen kwijt.
Met combinaties van 2- en 3-Zeeuwse Strippenkaarten kun je elk aantal Zeeuwse Strippen van 2 of meer behappen; handig bedacht! Meer dan deze twee kaartsoorten heb je in theorie dan ook niet nodig. Bij geruchte vernam ik echter, dat er ook Zeeuwse 8-Strippenkaarten bestaan voor grootverbruikers, en dat twee Zeeuwse 8-Strippenkaarten goed zijn voor een hele dag onbeperkt bussen in heel de minst bevolkte provincie van Nederland.
Tholen
De Zeeuwse Strip is een analoog systeem, in plaats van digitaal, wat wil zeggen dat het niet gevoelig is voor softwarefouten, hardwarestoringen, foutieve updates, hacking of wat voor technologische ellende ook. De Strip is gedrukt op dun karton en wordt geldig gemaakt doordat de chauffeur er met de hand een stempel op plaatst. Op het stempel staan vermeld: het nummer van de instapzone, de week, de dag en het tijdstip van instappen.
Met een gestempelde Zeeuwse Strippenkaart mag je binnen een uur onbeperkt overstappen op andere bussen, mits je niet verder wegrijdt van je instapzone dan het aantal zones waarvoor je Zeeuwse Strippenkaart is afgestempeld. Klinkt ingewikkeld, maar het wijst zich in de praktijk vanzelf.
Heb je meer dan 4 Zeeuwse Strippen gestempeld, dan mag je anderhalf uur lang reizen. Ik had binnen die tijd zelfs terug mogen reizen van Sint-Maartensdijk naar Tholen, maar ik prefereerde een natuurwandeling, want op de allereerste echte lentedag loop je liever in de buitenlucht dan in een bus te zitten, Zeeuwse Strip of niet.
Ik nam vandaag drie bussen in deze contreien: lijn 102 van Oude Tonge naar Tholen, de eerdergenoemde lijn 108 van Tholen naar Sint-Maartensdijk, en lijn 107 van de laatste plaats naar Bergen op Zoom. Maar die andere twee ritten maakte ik gewoon, conservatieve oude man als ik ben, op chipkaart.
Dat deden ook de meeste Zeeuwen. Die dag zag ik in de bus slechts één andere passagier zo’n Zeeuwse Strippenkaart aanschaffen. Zeeuwen heten een calculerend volkje te zijn. Zijn deze strippen wellicht duurder dan met de OV-chipkaart verreisde kilometers? Het zal meestal wel het geval zijn. Een eenvoudige rekensom leert dit.
Een Zeeuwse Strip kost 85 cent per stuk. Die ene Zeeuwse basisstrip die je altijd kwijt bent, komt aardig overeen met het basistarief van de chipkaart, 83 cent. Verder betaal je 85 cent per zone, terwijl de gemiddelde zone zo’n 4 kilometer breed is. Dat komt neer op ruim 20 cent de kilometer; veel hoger dan het chipkaartkilometertarief.
Bovendien bestaat de clientèle van het OV op dit volgens mij erg kinderrijke eiland voor 80% uit middelbare scholieren, die ongetwijfeld een verchipt maandabonnement zullen hebben. Bussen zijn hier dan ook alleen vol op tijdstippen dat scholieren van en naar school reizen. Er zijn zelfs speciale bussen naar de Calvijncolleges in Goes en Krabbendijke, die 's morgens op de heenweg aansluiting geven op het Bijbellezen en gebed, en vice versa op het dankgebed.
De Zeeuwse Strip zal vooral van belang zijn voor de incidentele reiziger en de internationale (lees: Duitse) toerist die voor geen geld of goede woorden een persoonlijke ov-chipkaart kan krijgen in ons land. Desondanks feliciteren wij van De digitale reiziger de kleinste, maar zeker niet de minst vooruitstrevende provincie met dit stuk technologisch vernuft en industriële innovatie!
Maar helemaal nieuw is de Zeeuwse Strip ook weer niet. Lezers met een krasse leeftijd en een minstens even kras geheugen zullen zich wellicht nog de nationale 2- en 3-strippenkaarten herinneren, die afgeschaft zijn in de zomer van 2011. Ik was er nog bij, een half mensenleven geleden, en…
Sint-Maartensdijk
Ja, ho, stop maar! Die mop is nu wel lang genoeg uitgekauwd, net doen alsof de Zeeuwse Strip iets volkomen nieuws is, en niet gewoon de regionale opvolger van de Nationale 2-, 3- en 8-strippenkaarten! Ze werken precies hetzelfde, en zijn nog even duur ook, als je genoegen neemt met een kleine correctie voor inflatie. Nationale 2- en 3-strippenkaarten kostten resp. 1,60 en 2,40 op de laatste verkoopdag in 2011; de Zeeuwse Strip 1,70 en 2,55.
Daarmee is de prijs van dit Zeeuwse in de bus verkochte kaartje wel een stuk lager dan dat in andere vervoersregio’s. Meestal komt het tegenwoordig neer op een Ritkaartje van 2,00 zonder recht op overstappen, en met de plicht, er twee te kopen als je rit de grenzen van stad of dorp overschrijdt.
Over grenzen gesproken: die van Zeeland zijn vrij eng. Zo voeren vanuit Tholen vrijwel alle buslijnen naar het Noord-Brabantse Bergen op Zoom, de dichtstbijzijnde stad van betekenis en met een spoorwegstation. En voert lijn 102 naar Oude Tonge, waar je de bus kunt nemen naar Rotterdam Zuidplein. Oude Tonge ligt op Overflakkee, en dat behoort tot de provincie Zuid-Holland, wat nog eens overduidelijk vermeld staat op het glas van dat busstation in de polder.
Ik ben vergeten te vragen of de Zeeuwse Strip ook geldig is op deze provincie-overschrijdende trajecten, en het staat ook nergens vermeld. Maar tussen Oude Tonge en Rotterdam zijn ze zeker niet geldig. Daar reis je bovendien met Arriva, waarbij je niet mag inchecken met je verchipte abonnement, en een ‘zichtkaart’ moet hebben.
Die ‘ene kaart voor het gehele OV in Nederland’ blijkt uiteindelijk geleid te hebben tot versnippering per regio en per busmaatschappij. De Zeeuwse Strip, hoe handig die ook is voor incidentele reizigers, en hoe voordelig ten opzichte van woeker-wagenverkoopkaartjes in andere regio’s, is daar toch eigenlijk een schrijnend voorbeeld van. Misschien moesten ze een Nationale Strip maken van de Zeeuwse Strip…
Een verslagje van mijn dolen over Tholen verschijnt binnenkort op mijn Thuispagina.
Frans Mensonides
27 maart 2012
Er geweest: woensdag 21 maart 2012.
Oude Tonge
Wie
zei daar, dat de OV-chipkaart zo vaak duurder uitvalt dan de v/m
strippenkaart? Ik zei dat, in de 26 voorafgaande afleveringen van deze
reeks, die nu al zes jaar loopt, en in de loop der tijd verschenen is
onder verschillende titels. Een overzicht van alle afleveringen staat
aan de onderzijde van dit document.
Maar Veolia is nu tenminste eens een bedrijf dat hart heeft voor de portemonnee van de klanten! Wist je dat je bij Veolia Haaglanden gratis kunt reizen op een één-ster-maandabonnement, gekocht bij een andere maatschappij? Ook op lijnen en trajecten die ver buiten die ene zone liggen?
Nee, dat wist je niet, tenzij je het zelf ook ontdekt hebt, en het om begrijpelijke redenen stil houdt. Ik heb het vermoeden dat Veolia het zelf ook niet weet.
Zoals ik in het vorige deel schreef, heb ik sinds half januari van dit jaar een verchipt maandabonnement voor de zone 5444, die in grote lijnen bestaat uit de bebouwde kom van Leiden. Net als in een grijs verleden de Gele Tram van HTM, rijden ook de bussen van Veolia Haaglanden door Leiden.
Ik sprak mijn verbazing er in de vorige aflevering al over uit, dat ik met dit abonnement van Connexxion zo maar kon reizen bij Veolia. Het ging een week of zes goed. Ritjes met de rode Veolia-bus binnen Leiden kostten niets, en bij ritten naar bestemmingen buiten de gemeente betaalde ik vanaf de zonegrens, zoals het hoorde.
Rond schrikkeldag moet er een bug geslopen zijn in de software van Veolia. Zondagmiddag 11 maart nam ik op Den Haag CS Veolia-bus 45 naar Leiden. Ik checkte gewoon in en uit, en merkte bij die laatste handeling dat ik 0,00 euro verreisd had. Later controleerde ik het op mijn overzicht op Mijn OV-chipkaart. Volgens deze site had ik het ritje gemaakt op een reisproduct, maar men kon me niet zeggen welk. ‘Productomschrijving niet aangeleverd’, heet het dan. Bij de Connexxionritten staat wel vermeld: ‘Product STER MAAND 2012’.
Bij terugbladeren in het overzicht zag ik dat ik maandag 5 maart ook al een gratis rit had gemaakt van Den Haag naar Leiden, maar het was me toen bij het uitchecken niet opgevallen.
Maandag 12 besloot ik het nog eens te proberen. Ik reisde van Leiden naar Voorschoten, van Voorschoten naar Leidschendam, en daarvandaan terug naar Leiden, en betaalde letterlijk drie keer niks. Zelfs voor de middelste van die drie ritten, geheel buiten de zone Leiden, werd me niets berekend. Hetzelfde gebeurde ook op donderdag de 15e, toen ik met lijn 43 van Leiden naar die rijke straten in Wassenaar reed, en daarvandaan door naar Den Haag: wederom twee maal 0,00 euro. En het gebeurde ook nog eens op donderdag 22, toen ik Veolia-lijn 46 van Den Haag naar Voorschoten nam; deze lijn komt niet eens door mijn zone 5444.
Kortom: het lijkt erop, dat mijn sterabonnement voor Leiden door Veolia wordt aangezien voor een algemeen abonnement, geldig in heel Haaglanden. Al zou het me ook niet verbazen als ik ook bij Veolia in Limburg gratis zou kunnen reizen.
Heb ik iets fout gedaan? Tot ergens in najaar 2011 kon je bij Veolia niet reizen op een verchipt abonnement, en moest je een zichtkaart tonen. Maar die regel is afgeschaft toen Haaglanden overging op verchipte abonnementen. Op deze, na lang zoeken gevonden pagina, staat expliciet dat je zowel in de concessie Haaglanden als in de rest van Zuid-Holland kunt reizen zonder zichtkaarten.
Ik heb weinig gewetenswroeging van die gratis ritjes; ten slotte ben ik al genoeg geld kwijtgeraakt aan het onding, genaamd OV-chipkaart. En mij valt ook niets te verwijten; ik check in en uit, zoals ik verplicht ben, en ben volgens mij niet gehouden, mijn ritten te controleren op te geringe betaling.
Maar waar trekt een mens de grens? Als de bank morgen door een vergissing een half miljoen overmaakt op mijn rekening, dan wordt ik wel geacht, dat eerlijk te melden, en mag ik het geld niet gauw-gauw opmaken, voordat ze erachter komen. Ik heb het door deze chipbug verdiende kapitaal zoals gebruikelijk in de consignatiekas gestort, en niet uitgegeven. En ik ga dit op den duur dan ook wel melden aan Veolia – kijken hoe men reageert, en of men er misschien zelf nog achter komt.
Frans Mensonides
27 maart 2012
Er geweest: Gratis & voor niks
Helaas heb ik niet lang meer
kunnen profiteren van dit
voordeeltje. Rond 1 april is een nieuwe software-update doorgevoerd,
waarna ik
gewoon weer moest betalen. Misschien doet de bug zich alleen voor in
maand 3;
maart 2013 afwachten…
Aangevuld op 22 juli 2012
De Zoutmanstraat, zo maar een tramstraat in Den Haag
Ik ben geen Scrooge, die nauwgezet aantekening houdt van
elke cent die hij binnen kan schrapen en die hij uit moet geven. Toch
viel het
me kort na 1 juli, bij een tramrit naar mijn broertje in Den Haag, op
dat ik
1,22 chipte, in plaats van 1,16 als vanouds. Ik dacht aan een
‘haltefout’, een extra
halte die berekend wordt door een tegenwoordig steeds zeldzamer foutje
in het GSM-systeem
van de chipkaart. Maar toen ik op de terugweg 1,23 verschuldigd was,
tegen
normaal 1,17, ging ik toch aan een tariefverhoging denken. Een vrij
pittige:
één van ongeveer 5%, en dat terwijl de tarieven in Haaglanden per 1
januari
2012 ook al met ongeveer 5% gestegen waren. Boter, kaas en eieren
worden veel minder
snel duur dan het OV in en om de Residentie.
Het netjes bekendmaken van
tariefsverhogingen is in het
chiptijdperk blijkbaar in onbruik geraakt. Ik reis regelmatig met tram
en bus
binnen Haaglanden, maar had er nergens een vooraankondiging van gezien.
Dan maar eens gespeurd op Internet.
Ik vond deze
bekendmaking van 25 april 2012 van het dagelijks bestuur van
Haaglanden. Die
behelsde een verhoging van de kilometertarieven voor bus en tram van
HTM en
Veolia van 12,0 cent naar 13,9 cent per 1 juli 2012. Voor de
‘buitentrajecten’ van
Randstadrail stond een tariefsverhoging aangekondigd van 14,0 cent naar
16,2
cent per kilometer. Onder buitentrajecten verstaat men - je moet het
maar weten! - de trajecten Laan van
NOI - Zoetermeer en Laan van NOI - Pijnacker Zuid. Daarvoor betaalt de
reiziger nu
de hoogste kilometerprijs voor stads- / streekvervoer in heel
Nederland. Op 1 juli
werd en passant ook het goedkope dalurenkaartje afgeschaft.
De tariefsverhoging bedraagt maar
liefst 16%. Deze geldt dan
alleen voor het kilometertarief; het instaptarief wordt landelijk
bepaald en bedraagt
momenteel 83 cent. Hoe de tariefsverhoging
uitpakt voor de individuele reiziger, hangt af van de
lengte van zijn
rit. Voor mijn stadsritje van een kleine 3 kilometer is dat dus
ongeveer 5%;
voor een streekbusrit van Leiden naar Den Haag zal het neerkomen op het
dubbele.
Dit was natuurlijk een voorspelbaar uitvloeisel van het vaststellen van kilometertarieven door de concessieverleners: er ontstaan ongebreidelde tariefsverhogingen. Haaglanden is met afstand kampioen van Nederland. Het gewest was in 2010 gedwongen, zijn tarieven enigszins te verlagen, omdat ze door de bank genomen veel hoger uitvielen dan die met de strippenkaart. Ook die verlaging kwam als een dief in de nacht. Nu de strippenkaart is afgeschaft, en de tarieven zijn vrijgegeven door het rijk, kan de portemonnee van de reiziger ongelimiteerd geplunderd worden.
Haaglanden schermt met bezuinigingen
en met tegenvallende
inkomsten uit het OV. Er zijn aanwijzingen dat de chipkaart in het hele
land zo’n
10% van de OV-reizigers definitief heeft weggejaagd, al zal dat
natuurlijk
nooit toegegeven worden door de politiek of de vervoerbedrijven. Verder
interesseert het ook geen hond; een krant zal er niet over schrijven.
Maar de
merktrouwe reizigers draaien op voor de tekorten.
In Haaglanden speelt nog meer. Bij de
HTM wordt om de
haverklap het werk neergelegd. Op woensdag 4 juli 2012 voelden de
bus-besturende Haagse Harry’s zich geroepen
tot een wilde staking omdat de concessie voor het busvervoer gegund was
aan
HTMBuzz. HTM willigde ogenblikkelijk al hun eisen
in, in plaats van deze Tokkies disciplinair
te straffen wegens werkweigering. Meerdere stakingen zullen dus
ongetwijfeld
volgen, en ook die moeten uiteindelijk betaald worden door de reiziger.
De twee concurrerende
reizigersorganisaties, ROVER en de
Mij. voor beter OV, protesteerden hartstochtelijk tegen het
woekertarief van
Haaglanden. Helaas wat aan de late kant, en pas toen de
tariefsverhoging al
weken geleden was ingegaan.
Niet dat men daarmee een
bezwaartermijn gemist heeft. Tegen
besluiten van het dagelijks bestuur van Haaglanden staat geen beroep of
bezwaar
open. Ook in het stemhokje kan men zijn bezwaren tegen het gevoerde
beleid niet
kenbaar maken: een stadsgewest kent geen verkiezingen, een hiaat in
onze
democratie, die toch al geen zak voorstelt.
Zo wordt het OV in Haaglanden de nek
omgedraaid. Ik heb alle
begrip voor Haaglanders die het OV de rug toekeren en voortaan gaan
fietsen of
autorijden. En ik hoop van harte dat een en ander leidt tot grote
aantallen gedwongen
ontslagen onder buschauffeurs van HTMBuzz.
Randstadrailvoertuig in Zoetermeer, en
dus op het dure ´buitentraject´.
Archieffoto 2011.
Het gebeurt altijd op plaatsen waar
je niet dagelijks komt,
en waar je de situatie niet kent. Daar ben je gemakkelijk slachtoffer
van de
chipmaffia. Het overkwam me al een keer bij het Amstelstation, en
laatst opnieuw
in Amersfoort. Er staat een hele batterij chiplezers. En als argeloze
vreemdeling
in die stad moet het je maar opvallen dat die ene pal in de loop
staande lezer
nou net een afwijkende kleur heeft, en niet van NS is, maar van de
Valleilijn
van Connexxion.
Natuurlijk chipte ik daar prompt, en
bemerkte mijn
vergissing pas een fractie van een seconde later (The oh, no-second,
noemen ze
dat wel, als je net te laat merkt dat je een blunder begaat).
Gelukkig dat ik het nog merkte. En
gelukkig dat ik niet
meteen in paniek incheckte bij NS, dan was ik mijn Connexxion-‘fee’
kwijt
geweest. Ik moest een paar minuten wachten om weer uit te kunnen
checken bij
Connexxion. Daarna kon ik alsnog inchecken bij NS, wat mijn
oorspronkelijke
bedoeling was, en zowaar mijn trein nog halen. Zie je het helemaal
niet, dan
ben je je geld bij Connexxion kwijt, en sta je bij NS te boek als
zwartrijder,
en heeft de chipkaart weer gedaan waarvoor hij in het leven is
geroepen: de
reiziger besodemieteren.
Waar blijft die
samenwerkingsovereenkomst tussen alle
treinmaatschappijen voor een universeel in- en uitcheckregime, die ons
beloofd
was?
Twijfelpalen op station Amersfoort
Ik schreef al een paar keer eerder in
deze langzaam
uitdunnende reeks over de OV-chipkaart, dat die behoort tot het soort
ongemakken waaraan je langzaam went. Hoe zeer dat waar is, merkte ik
laatst bij
een paar bezoekjes aan België, dat dit vermaledijde stukje plastic nog
nauwelijks
kent, maar wel spoedig hoopt in te voeren. Alleen bij het Brusselse
vervoerbedrijf MIVB kun je er geloof ik al op reizen, al is hij nog
niet
verplicht.
Ik was met de trein naar de luchthaven Zaventem,
met de
tram naar het mega-consumentenpaleis
van Wijnegem en deed de tramlijn Hasselt
– Maastricht per bus. Telkens als ik een tram, bus of station
verliet, dacht
ik: moet ik eigenlijk niet uitchecken?
Je ziet, wat dressuur met een mens
doet. De grootst
mogelijke ellende kun je hem aanleren, door een systeem van beloning en
straf.
Net als in mijn kinderjaren, toen ze me, als linkshandige, afgeleerd
hebben om
linkerhanden te geven, ‘Nee, je mooie handje, niet je lelijke handje!’
Waar
blijft de Left Handed Pride, de demonstratieve boottocht in de
Amsterdamse
grachten, voor en door vreemd uitgedoste en halfnaakte linkshandigen?
Wie
organiseert eens een keer zoiets? Ben ik nou weer de enige die op zo’n
idee
komt?
Maar dit terzijde. Ik schreef ook al
ergens in het pak van
circa 200 A4-tjes dat deze chipreeks inmiddels telt, dat de SP en Groen
Links
de enige twee partijen zijn die van begin af aan consequent tegengas
hebben
gegeven tegen de chipkaart. Op één van die twee partijen zou ik dus
kunnen
stemmen op 12 september, maar in beide gevallen weet ik wel vijf in het
oog
springende redenen om dat niet te doen.
Als het gaat om bestrijding van leed
als ICT-blunders bij de
overheid, privacy-lekken en hackbare informatiesystemen, denk je
tegenwoordig
toch eerder aan de Piratenpartij. Die is sterk in opkomst en kan
volgens de
peilingen van Maurice de Hond rekenen op 1 à 2 zetels. Dezelfde De Hond
heeft
becijferd dat op die partij alleen mannen stemmen van beneden de 30. Ik
mag dat
dus niet doen, om zijn berekeningen niet in de war te sturen, maar
anders zou
ik het zeker overwegen.
Ik bedoel, nu ben ik veroordeeld tot
de partij 50-plus,
waarop volgens Maurice, weinig verrassend, louter 50-plussers stemmen.
Maar die
partij komt niet verder dan wat gehuil over de welvaart die men heeft
lopen
opbouwen, waarvoor men dan nu als stront voor dank gepakt wordt. Weinig
origineel. Sinds zo ongeveer de dag dat de arke Noachs vastliep op de
Ararat,
hebben generaties dat al beweerd over de volgende generatie.
Zoals ook alle generaties
beweerd hebben over de vorige, dat die alle centen, voedsel en andere
bronnen opgemaakt
heeft, zodat er voor hun nu dus niets meer over is. Maar zulk
Calimero-gehuil is
niet erg gepast voor mensen die de Calimero-leeftijd al lang achter de
rug
hebben.
Misschien wordt het wat mij betreft
dus toch de Piraten.
Goed, in hun jeugdige onbezonnenheid komen ze met een paar dingen die
me nogal
schril in de oren klinken. Van hun moet de burger straks alles mogen
met zijn
computer en op Internet, en mag de overheid niets meer. Wij moeten
onbeperkt
gratis muziek en boeken mogen downloaden, en de overheid mag bij ons
niet meer
in de keuken kijken, en vrijwel geen enkel gegeven meer over ons
vastleggen. Bovendien
moet de staat overal openheid over betrachten, terwijl wij niets hoeven
te
zeggen over wat we allemaal opslaan op onze harde schijven. Dat klinkt
allemaal
zeer aantrekkelijk, maar is ook wel wat tegenstrijdig, en zal dus
ergens wel
spaaklopen; het is gewoon te mooi.
Legalisatie van soft drugs hoeft voor
mij ook niet; al wat
de geest benevelt, kan me niet krachtig genoeg worden bestreden.
Maar een paar andere programmapunten
van de piraten zijn
toch minder gek dan iedereen op het eerste gezicht denkt. Met sommige
items grijpen
deze nieuwe politici van de moderne tijd terug, wellicht zonder het
zelf te
beseffen, op vergeten normen en waarden uit een grijs verleden.
Afschaffing van het auteursrecht, om
een punt te noemen.
Auteursrecht lijkt een vanzelfsprekendheid. Maar in de 17e eeuw bestond
het
niet. Boeken bijvoorbeeld, werden toen geschreven door heren van
stand die er niks aan
verdienden, en het als een eer
beschouwden, het volk te mogen stichten met schone en leerzame poëzie.
Het
waren veelal mensen met drukke, verantwoordelijke banen, en niet de
broodschrijvers
die tegenwoordig de bestsellers produceren. Stuur dat slag dus maar
snel weer naar
een baas!
Een ander punt: directe democratie.
Partijpolitiek is de
wortel van alle kwaad. En een politieke partij zoals de Piratenpartij,
die de
partijpolitieke ketenen wil afleggen, is even verfrissend als
paradoxaal.
Gewoon weer discussiëren over inhoudelijke dingen. Directe democratie,
net als
in het klassieke Athene, 24 eeuwen geleden. Iedereen praat mee (deze
keer ook
vrouwen, vreemdelingen en slaven, hoop ik, want die mochten zich er in
Athene
niet mee bemoeien). Niet meer met zijn allen in één zaal of op het
marktplein,
natuurlijk, maar via Internet.
Het is Rita Verdonk op die manier niet gelukt. Haar Wikipedia-cratie werd een farce; gratis aambeienzalf voor magistraten met te veel zitvlees was een van de weinige zinnige voorstellen die eruit rolde. Maar de Piratenpartij zegt, er betere software voor in huis te hebben, Liquid Feedback; goede software, goede resultaten.
Geef het een kans, zou ik zeggen. Zo
verder gaan als we de
laatste tijd gevaren hebben met de politiek, is ook geen optie. Elke
een à twee
jaar naar de stembus, en dan maar afwachten wat voor
monster-gedoogcoalitie er
deze keer weer uitrolt na een half jaar formeren; het is altijd iets
wat geen
kiezer gewild heeft.
Even terug naar de chipkaart. Wat
zegt de Piratenpartij over
de chipkaart? Blijft die bestaan, onder een door deze partij gedoogde
coalitie?
Ik zoek even in het partijprogramma, nog steeds een
klassiek
PDF’je, en het Liquid Feedbackstadium al voorbij (mag je als potentiële
kiezer
niet eens het partijprogram amenderen, in ruil voor je stem?)
De overheid dient de
privacy-veiligheid van de chipkaart te
garanderen. Anoniem reizen mag niet meer kosten dan met een
persoonlijke kaart.
Zolang de chipkaart nog niet rijp is voor gebruik, moet de
strippenkaart
gehandhaafd blijven.
Dat staat er, en het zijn geen al te
gekke standpunten, al
is het laatste achterhaald, en geeft de partij geen keiharde garantie
dat de
chipkaart verdwijnt onder hun regering.
Wat zegt het piratenprogramma verder
over het openbaar
vervoer, afgezien van de betaling ervan? Niets. Men houd zich alleen
bezig met
dataverkeer, en niet met dat over de weg, het water of door de lucht.
Het is
een one-issuepartij. Maar daardoor nog niet kansloos; de Partij voor de
Dieren wist
zich ook metterwoon te vestigen in Den Haag. Als ik nog eens wat tijd
over heb,
richt ik een Partij voor het OV op.
Frans Mensonides
22 juli 2012
Onhandig eigenlijk, zo'n chipkaart!
Toen ik laatst mijn alcoholistische
vriend van vroeger
Tjeerd weer eens opzocht in de afkickkliniek in Loosduinen, merkte ik
opnieuw,
hoe die tariefsverhogingen erin hakken, in het stadsgewest Haaglanden.
Vorig jaar,
bij Tjeerds vorige niet geholpen hebbende verblijf aldaar, chipte ik
steeds 1,42
voor mijn rit daarheen met Randstadrail
2; nu 1,60. Voor zo’n wat langere
stadsrit, naar de buitenwijken-zonder-kroegen waar alcoholklinieken
meestal
gevestigd zijn, bedraagt de tariefsverhoging in een jaar tijd 13%,
extreem
veel.
Het Stadsgewest Haaglanden beweerde –
in een nieuwsartikel
dat over mijn beeldscherm zeilde, maar dat ik zo gauw even niet meer
kan vinden
– dat de meest
recente tariefsverhoging wel degelijk was
aangekondigd in bus
en tram. Er zouden mededelingen geplaatst zijn in de voertuigen en ook
in
plukfolders over wijzigingen in de zomerperiode.
Dat klopt, maar vraag niet hoe! De
mededeling in bus en tram
verscheen pas ruim na de ingangsdatum van 1 juli 2012. De kranten
schreven er
dan ook pas over op 17 juli, en daarna reageerden de
consumentenorganisaties er
pas op.
In de folder stond het ergens op de
achterpagina, in nog net
met het ongewapende oog leesbare lettertjes.
Duidelijk is, dat het stadsgewest en
de
vervoersmaatschappijen HTM en Veolia absoluut geen gezeik en
publiciteit wilden
over deze exorbitante tariefsverhoging. Dat is natuurlijk ook een van
de grote ‘voordelen’
van het chipkaartsysteem: ‘sneaky’ tariefsverhogingen zijn een eitje.
In het
strippenkaarttijdperk merkte je bij aankoop, in de wagen of in
voorverkoop,
meteen dat er weer een extra aanslag op je portemonnee werd gepleegd.
Tegenwoordig zie je pas bij het uitchecken dat je weer getild bent, als
je in
de hectiek van het uitstappen al de tijd neemt om op het schermpje van
de
chiplezer te kijken.
Het doet al met al denken aan de
oudbakken
automobilistenmop: ‘Ik merk niets van verhoogde benzineprijzen; ik tank
altijd
voor 25 euro’. Vertaald naar de chip: ‘Ik merk niets van
tariefsverhogingen,
want ik laat mijn saldo automatisch opladen!’Misschien is zo’n kromme
redenering
er nog de oorzaak van, dat er in Den Haag en ommelanden überhaupt nog
mensen
met het OV reizen.
Die zullen dan op den duur toch wel
weggejaagd worden. Met
zulke verhogingen is het hek natuurlijk van de dam. Als je de trouwe
reizigers
laat opdraaien voor de tekorten, veroorzaakt door het weglopen van
anderen, dan
gaan we terug naar 1912, toen de tram in Den Haag voor de elite was;
voor de
bewoners van de Couperuswijken. Die reisden met lijn 1. Hun personeel
kon zich soms
ook nog net een tramritje permitteren. Maar die namen dan lijn 2, want
je reisde
niet met dezelfde tram als je patroon.
Anno 2012 zijn straks de armen
figuurlijk veroordeeld tot
lijn 2 (de benenwagen). Dat kan toch de bedoeling niet zijn van
openbaar
vervoer… Hoe gaat Haaglanden deze ontwikkelingen stuiten??
Frans Mensonides
11/08/2012
Eerdere afleveringen in de deze reeks, die telkens van naam verandert, maar wel steeds gewoon doortelt:
De stand in chipland 26 (november 2011 - februari 2012) : 3 miljard voor een buskaartje? Open Kaart van Brenno de Winter / Innovaties: sterabonnement op chip en de strippenkaart heruitgevonden in Zeeland - De stand in chipland 25 (september – november 2011): De Afsluitdijk over met drie kartonnetjes / D-day in Utrecht / Connexxion controleert /D-day in Bavel (Breda) - De stand in chipland 24 (juli - augustus 2011): D-day, of liever: zure zaterdag in Almere, Hilversum en op Walcheren / Tjeerds worsteling met de chipkaart / Pendelen in de Leidse Merenwijk / Restitutie blijft probleem voor Connexxion / Alle dertien goed / Wel aan de chipKAART maar niet aan de chipKNIP - De stand in chipland 23 (mei - juni 2011): Alsnog D-day in Zuid-Holland, 19 mei 2011 / Tweede Kamer blijft problemen houden met 'kinderziekten' chipkaart / Restitutie bij Connexxion on-line / Lopen of een kaartje kopen / Ouderdom en andere kleine gebreken die het reizen met de chipkaart moeilijk maken - De stand in chipland 22 (januari - april 2011): De D-day in Zuid-Holland die niet doorging / Hybride chipsysteem, ofwel: willen we de totale digitalisering? / Fraude acceptabel in onze gedoogdemocratie / Geld terug, maar niet on-line / 40 keer chippen bij Connexxion in Zuid-Holland - De stand in chipland 21 (november - december 2010): Chipkaart S.M.A.R.T.?, ofwel: wie wordt er eigenlijk blij van? / Chippen in Gelderland: dalurenkorting en de trein van Veolia / Kilometertarief Haaglanden 15% omlaag! / Op naar D-day in Zuid-Holland (03/02/11) -De stand in chipland 20 (september - oktober 2010): Opti-MIS-me over negatief chipnieuws / chippen bij NS, HTM, GVB, Qbuzz, GVB, Hermes en tijdens Leidens Ontzet / Meldpunt Collectief Onrecht / Slecht weer voor de chipkaart / Chipklok op twee voor twaalf - De stand in chipland 19 (juni - augustus 2010) met o.a.: D-day in groot-Amsterdam / Connexxion: 38% ritten fout; restitutie chaos / 60 ritten met HTM / fakende controleurs RET / 30 ritten met NS / 'Klauwen met tijd, techneut Connexxion aan de lijn / anoniem chippen / chippen in Gelderland - De stand in chipland 18 (april - mei 2010) met o.a.: Legale zakkenrollerij: chippen bij Connexxion (met lange nasleep) / vergeetpalen op de SUNIJ / speuren in de reisplanner / metro Amsterdam: -13% passagiers / chippen bij NS, HTM en Veolia / op saldo naar Nijverdal - De stand in chipland 17 (februari - maart 2010) met o.a.: Afschaffing strippenkaart op RET-tram en bus / Goeree-Overflakkee / met Connexxion de mist in / chippen bij NS en HTM / voor 16 euro het schip in bij Leidse stadsrit - De stand in chipland 16 (december 2009-januari 2010) met o.a.: eindelijk chippen bij NS / 30 ritten bij HTM en Connexxion / 25 stellingen van Brenno de Winter / introductie Studenten-OV-chipkaart / het onderzoek van Otto Cox (Leiden) - De stand in chipland 15 (oktober-november 2009) met o.a.: chipkaart is 15% duurder dan strippenkaart en jaagt mensen de metro uit / slap D-daytje bij NS / duur oeps-moment / uitrol chipkaart bij HTM - Chipblog augustus - september 2009, met o.a.: 27/8: D-day bij GVB Amsterdam, chippen in Zeeland, Utrecht, Arnhem / Nijmegen en bij Veolia - Chipblog juni-augustus 2009, met o.a.: probleem met Voordeelurenkaart NS / Chippen op de bus in en om Leiden / Evaluatie: hoe goed gaat het werkelijk in chipland / een weggooier: de wegwerpkaart van het GVB - Chipblog maart - mei 2009, met o.a.: Falende controleapparatuur bij NS en RET / ROVER terug in overleg / Langdurige blackout chipkaartlezers in RET-metro / Chipkaart getest rond Leiden - Strip en Chip; rond een historische donderdag: Magneetkaart, chipkaart: een kwart eeuw gemodder / Witkielen, aftellen naar donderdag / Randstadrail / de Compensatiekaart / D-day: donderdag 29 januari 2009 / Dan toch maar de evaluatie (jan./feb. 2009) - Unknown Check-in: Rondje Randstad met de chipkaart / Ervaringen van andere reizigers / Aanvullend stads-streekabonnement / Compensatiekaart: achter-het-bureau-denken van RET / ROVER: Duitse chipkaart of vouw-de-vouw / Rondje Rotterdam (november 2008 - januari 2009) - Pinksterupdate / Plundertarief GVB / Rotterdamse Pleurisschop / Tegoedbon op Hoekse Lijn / Discussieavond 'De OV-chipshow' van TUMULT / En toen: nieuw uitstel / Controleapparaat gesignaleerd (mei-juli 2008) - Op weg naar Station Unknown; De week van Tineke Huizinga / aanvulling voor wie de nuance zoekt / Huizinga´s aanvalsplan / Toenemende twijfel aan Alladin´s wonderlamp (januari / maart 2008) - RGL en Chipkaart: bladeren in koppijndossiers (januari 2008) - 'Ken d'rrr ook niks an doen' Een middag chippen in de tram van de RET (juli 2007) - Ik overleefde de metro-marathon van Rotterdam (april 2007) - U houdt van reizen, maar niet van gedoe; chippen bij NS (januari 2007) - ‘Use it, lose it’; Zomaar wat chip-shit uit de Amsterdamse Gettogordel (januari 2007) - 'RET wenst u een goede reizen'; op pad met de OV-chipkaart (juni 2006) - Aangekaart; losse flodders over de chipkaart (mei 2006) - Niet goed, geld weg. Twee dagen op pad met de OV-chipkaart (maart 2006) - Veel onduidelijkheden rond de OV-chipkaart (februari 2006)
© Frans Mensonides, Leiden, 2011 / 2012