Spurten op papland (3):
Sliedrecht Baanhoek en Hardinxveld Blauwe Zoom /  Peulenwandeling

 <<< deel 2 al gelezen?

Terug op de MerwedeLingelijn, met een even overvloedige zon als laatst, maar met temperaturen die een graad of 25 lager liggen. Op deze zaterdag 17 december 2011 fotografeer ik de twee nieuwe stations op het trajectgedeelte Dordrecht – Gorinchem: Sliedrecht Baanhoek en Hardinxveld Blauwe Zoom. 

Ik bereik Dordrecht natuurlijk via de Oude Lijn, waar sinds invoering van het nieuwe spoorboekje ook gereden wordt in een Oud tempo, nog net iets sneller dan in de stoomtijd. En dan sluiten de treinen uit Leiden nog verrekt slecht aan op de Spurt’s van Arriva ook; ik zie er net een wegrijden als ik voet zet op Dordse bodem.

Bij zo’n overstap van de ene op de andere spoorwegmaatschappij is het verstandig, te reizen op karton, ter voorkoming van geldverlies door de verschillende tariefsystemen, die nog steeds niet op elkaar zijn afgestemd. Ik reis desondanks toch op de chipkaart, om hem eens te proberen op dit lijntje, waar hij sinds kort is ingevoerd.

Natuurlijk weer de bekende twijfelpalen; uitchecken bij NS en in- bij Arriva. Als ik incheck, wordt er een ‘Inifee’ van 10 euro van mijn rekening afgetrokken als borg. Ik ken die kreet al van die keer dat ik chipte op de Maaslijn. Net als op die lijn rekenen ze het normale basistarief en verder een tarief per kilometer. Een heel schappelijk kilometertarief: streekvervoertarief, en niet ca. 60% meer, zoals op de Maaslijn.

Mijn ritjes vallen echt extreem laag uit in prijs. Zo betaal ik voor de ca. 12 kilometer lange reis van Hardinxveld-Giessendam naar Dordrecht slechts 1,50 euro. Ik kan het alleen verklaren doordat de goede Ini-fee me 40% korting geeft op zowel instap- als kilometertarief, en mijn NS-voordeelurenabonnement op deze lijn geldig is. Dat heb ik nergens kunnen vinden, alleen ondervinden.

Natuurlijk klinkt in de trein bij elk station een waarschuwing dat je niet moet vergeten, uit te checken. Ik vergeet het niet, op mijn eerste pleisterplaats Sliedrecht Baanhoek. Veel meer dan in- en uitchecken kun je ook niet doen op die twee nieuwe stations. Er staan nog geen kaart- en oplaadautomaten. De eerste komen er vermoedelijk ook niet meer.

Station Baanhoek ligt in een bocht, op het punt waar de trein net de Merwede heeft gekruist. De baan ligt opvallend hoog, hier. Ik schatte de vorige keer vanuit de trein 6 meter, maar ik moet 64 treden af om op de begane grond terecht te komen, wat overeenkomt met 9 à 10 meter. Een lift is er ook.

Beneden is niet veel meer te zien dan de fietsenstalling en een parkeerterreintje. Aan de westkant van het station is de wijk Baanhoek West in aanbouw, die momenteel nog maar bestaat uit een paar rijtjes huizen, een schooltje en een kerkachtig gebouw. Aan de andere kant van het spoor ligt een bestaande wijk die dan wel Baanhoek Oost zal heten. De weg onder het station door is natuurlijk ook nog niet klaar. Busaansluitingen zijn er al wel: je hebt hier lijn 13 naar Dordrecht, 87 naar Rotterdam Kralingse Zoom en 91 naar Rotterdam Zuidplein.

De trein naar Dordrecht komt schuin aansuizen door de bocht, maar stopt vergeefs. De enige reiziger op het perron, ook bekend als: De digitale reiziger, wil de andere kant op. Als een van de weinige. Aan het begin van een zaterdagmiddag vol kerstinkopen zitten de treinen naar Dordrecht vol, terwijl de winkelharten van Hardinxveld-Giessendam en Gorinchem weinig klandizie schijnen te trekken.

Er wil ook niemand uit in Baanhoek. Ik glimlach bête naar de conductrice; ik had nog ‘doorrijden’ gebaard naar de machinist, maar zo’n trein stopt altijd, klanten of niet.

Kwartierdienst op zaterdag; het lijkt wat overdreven. Vertraging zie ik niet, net zomin als in het vorige deel. Maat ik schijn dan altijd net op het goede moment te komen, als de treinen op tijd rijden. Nog steeds is er een brede stroom van klachten, en zijn er vragen in gemeenteraden en andere gremia waar vragen gesteld kunnen worden over zaken die niet goed gaan.

Die vertragingen komen, behalve door de kwartierdienst, ook door het mee mogen nemen van fietsen in de trein en het feit dat iedereen door dezelfde deur probeert in- en uit te stappen. Zegt Arriva. De schuld van de reiziger, waar hebben we het eerder gehoord? In ieder geval in de jaren 90; ik was toen voor ROVER Coördinator Onderzoek Treinvertragingen, en volgens NS lagen die aan al die mensen die maar wilden in- en uitstappen. Struikelt Arriva over hetzelfde drempeltje? Maar men berust er niet in; binnenkort komen er ordebewaarders in de treinen om de reizigersstromen in goede banen te leiden. Of om op stille dagen mensen de trein in te sleuren die zo maar wat op het perron staan te staan; dat ook misschien wel. 

Niet alles ligt aan de reiziger. Ook ProRail is schuldig, met seinen tussen Dordrecht en Stadspolders die steeds uitvallen, en ontbrekende borden op de stations, waardoor machinisten telkens net stoppen waar geen reizigers staan. Maar aan de treinenexploitant ligt het in ieder geval niet.

Ik pak de trein naar Hardinxveld Blauwe Zoom – had ik gehoopt, maar de trein rijdt daar in volle vaart doorheen. Er stoppen er slechts twee per uur. Dat wist ik wel, maar ik had er even niet op gelet. Dan maar ‘terugsteken’ van Hardinxveld-Giessendam. Dat is een traject van ca. 1250 meter, dat in anderhalve minuut wordt afgelegd.

Hardinxveld Blauwe Zoom had eigenlijk Giessendam West zullen heten. Hoe het zit met die twee dorpen is toch niet erg duidelijk; volgens mij weet na zoveel eeuwen niemand meer waar het ene ophoudt en het andere begint. Door honderden jaren aaneengesmeed geleefd te hebben, zijn de verschillen vervaagd en kan de ene naam gemakkelijk ingewisseld worden voor de andere.

Ook op dit station zijn de toegangswegen vanzelfsprekend niet af. Het station heeft een geïmproviseerde uitgang. Invaliden kunnen hier onmogelijk van het perron afkomen, en kunnen hier dan beter ook maar niet uitstappen.

Ineens hoor ik op de achtergrond geraas van een veel zwaardere, langere en verderweggaande trein. Wat is dat, zo plotseling? Natuurlijk, de Betuwelijn loopt hier pal achter. Een kleurige sliert containers rijdt naar de einder.

Een wandeling langs het spoor naar Hardinxveld-Giessendam is de moeite niet. Ik ga maar een slinger maken door die twee dorpen, waar ze dan ook maar in elkaar overgaan. De wijk Blauwe Zoom is opgerukt tot het station. Later zal hij zich nog verder naar het westen uitstrekken.

Voorshands heeft Bellefleur, een straat met hectometers en hectometers dezelfde saaie, somberbruine rijtjeshuizen, nog uitzicht op land. Om de hoek zitten schamele luyden met piekhaar ergens buiten te roken omdat het binnen niet mag, en kijken me met een triomfantelijk lachje na als ik een doodlopende straat in loop. Op de terugweg negeer ik hun blikken. Met nog een paar keer links en rechts beland ik op een singel met afgeknotte knotwilgen en met huizen waarin ik meteen de stijl van architect Alberts herken.

Dan de dijk over langs het stroompje de Giessen, waarlangs zich huisjes met aanlegsteigers met bootjes ophouden, maar ook een lelijk rechthoekig flatblok. Dat staat aan het water zodat je dat als uitzicht hebt, maar verpest dat van iemand die op het water vaart. Een dorp, twee dorpen die hinken op de twee gedachten van Randstad en platteland. Het ligt op de groetgrens; sommige mensen, maar niet alle, zeggen me gedag, hoewel ze me helemaal niet kennen.

Er zijn heel wat volgers van deze site, duizenden, zo niet honderden. Waarvan er vast wel één woont in Hardinxveld en/of Giessendam. Als die dit stukje leest, denkt hij of zij: hé, De digitale reiziger is hier vlak langsgekomen! Kijk, hij heeft een foto gemaakt, van vlak hier in de buurt!

Waarom is het leuk, je eigen straat te zien op Internet of TV? Een straat waarvan je toch wel weet, hoe hij eruit ziet? Morgen gaan ze het Glazen Huis in, op de Beestenmarkt in Leiden. Ik weet nu al dat ik met ogen op stelen naar de tv-uitzendingen zal kijken, om een glimp op te vangen van het restaurant De Pannekoecke Backer waar ik vaak kom met mijn moeder. Je bent zelf ook een beetje BN als de tv jouw plekken filmt; jouw stamkroeg in beeld neemt; zoiets moet het zijn.

Ik beland in de wijk De Peulen. Er is een flat die simpelweg Peulen heet, een met de naam Peulenhof, en meteen verderop de Peulenwiek. Peulensteijn, Peulendael en Peulenstaete ontbreken, of bevinden zich in straten waar ik niet loop.

En ik blijk hier toch school gemaakt te hebben; het gospelkoor van H’veld-G’dam heet Reflexxion, de na-apers, de naäpers, moest je vroeger schrijven; de náááápers. De voorganger van deze site heette REFLEXXIONZZ!, ook met de dubbele X; een naam die ik bedacht toen in 1999 een grote fusie van streekbusboeren zich Connexxion ging noemen. Ook nageaapt, dus.

Peulenwandeling. In het midden: de altijd voorspelbaar-verrassende woningen van Alberts; rechtsboven heel in de verte nog station Blauwe Zoom

Er zijn hier simpele doch doeltreffende rotondes, aangebracht met straatstenen van een afwijkende kleur. Als mijn oriëntatievermogen niet doet wat het meestal doet, namelijk me bedriegen, dan ben ik in de buurt van het punt waar ik 3 jaar geleden onderstaande foto schoot.

Dat klopt zowaar. Het hart van dit dubbeldorp, dat niet precies weet hoe het heet, biedt de winkel De Eerste Uitzet voor zoiets ouderwets als een uitzet. Je kunt je er bezatten in Café Bar ’t Peultje, ijstaferelen (niet van Avercamp) kopen in de galerietjes - als je niet kunt wachten tot de sneeuw werkelijk gaat vallen -, genezing vinden van alles wat je je hebt ingebeeld bij het Instituut voor Reine Hahnemannsche Homoeopathie, ik weet niet wat doen bij de stichting Aude Sapere, en het Woord aanschaffen bij de Chr. Boeksjop Rynnah.

Terugreizen naar Dordrecht met de MerwedeLingeLijn, die met al die extra stations op een soort tram is gaan lijken. Een meisje achter me klaagt tegen haar moeder over het grote aantal stops. ‘Waarom niet gewoon één station per dorp?'
- ‘Dat is toch juist handig’, zegt haar zusje. ‘Heeft iedereen tenminste een trein voor de deur!’

De trein trekt kittig op van station Sliedrecht, maar remt vrijwel meteen ook weer voor Baanhoek. ‘Tsjesus Christus!’, roept het meisje van daarnet. ‘Hee, hee, hee, jongedame!’, zegt haar moeder streng. De jongedame was even vergeten dat we hier in de bijbelgordel zitten.

Ik stap uit bij Dordrecht Stadspolders en maak een foto die later mislukt blijkt, in de schemering. Het valt me op, dat ik helemaal niet hoef te plassen vanmiddag, ondanks de kille wind. Normaliter valt zoiets nooit op; het valt alleen op als je WEL moet. Maar toiletloze treinen als de Spurt vestigen sterk de aandacht op deze lichaamsfunctie. 

Ik heb geen zin meer, een kwartier te wachten op de volgende trein, en ga verder met de bus. Ik beland in lijn 5. En ik hoef niet in te checken, want op zaterdagen in de Sinterklaas- en kersttijd is de stadsbus in Dordrecht gratis.

Dat is dus nog steeds zo. Ik schreef in 2002 een stukje over zo’n zaterdag en herken de sfeer nog: massa’s mensen in elke abri, volle bussen, jolijt en kerstrode mutsen alom, en niemand die klaagt als hij niet meteen een zitplek vindt. Gezellig druk, en de bus wint zodoende iets terug van wat de chipkaart kapot heeft gemaakt. Zo zou het altijd moeten zijn in het OV.

Waarmee het laatste reisverslag uit jaargang 7 van de Thuispagina ten einde is. 7 Jaar alweer! Dank aan alle lezers die dit jaar de teller hebben doen oplopen van mijn webstatistieken, en speciaal de lezers die de moeite hebben genomen om me per email te complimenteren met mijn site, en / of me te wijzen op al mijn fouten en miskleunen - zoals de lezer die me erop wees, dat de exploitant van de MLL Arriva heet, en toch heus niet Veolia, zoals een paar keer in de eerste versie van dit stuk stond. Blijf vooral schrijven, want die mails bewijzen tenminste dat deze site gelezen wordt!

Frans Mensonides
28 december 2011
Er geweest: zaterdag 17 december 2011

Het hart van Hardinxveld-Giessendam

DIENSTREGELING PER 11 DECEMBER 2011

Tweede kolom: = dubbelspoor, - enkelspoor; <> passeerpunt.

Derde kolom: richting Geldermalsen; Vierde kolom richting Dordrecht

© Frans Mensonides, Leiden, 2011.