Vorige week viel er bij mij een brief in de bus van netbeheerder Liander. Op donderdag de 28ste, de dag dat ik dit stukje tik, zouden er bij mij in de straat van 09:00 – 12:00 uur werkzaamheden plaatsvinden aan het elektriciteitsnet. Daarvoor was het noodzakelijk, de stroom af te sluiten. Drie uur lang geen elektriciteit, dus…

Donderdag stond als vrije dag in mijn agenda. Even heb ik nog overwogen, tóch naar de zaak te gaan om de black-out niet mee te hoeven maken, maar dat leek me toch al te dol. 180 minuten lang moet ik toch wel kunnen leven zonder elektriciteit? Vaag had ik ook het gevoel dat het zo’n vaart niet zou lopen. Een complete straat, met een paarhonderd brievenbussen, een hele morgen zonder stroom te laten zitten; daarvoor zou Liander toch het lef wel niet hebben?

Ik stond laat op, en stond net onder de douche toen het licht uitviel. G.v.d.!, hoe kan dat nou? Oh ja, de stroomuitval uit die brief; ik was het even vergeten. Het was vijf over negen.

Maar het water stroomde nog, en bleef ook gewoon nog warm. Gaat stromend water dan niet op stroom? Nee, geiser en kraan werken met andere energiebronnen, gas en zwaartekracht; je staat nooit zo stil bij dat soort dingen. Maar als bij het gas- en waterbedrijf op een kwaaie dag ook de elektriciteit uitvalt, dan komt er toch al ras een einde aan de levering, want wat gaat er níét op stroom, tegenwoordig?

Mijn waterkoker wel, in ieder geval, zoals ik merkte toen m’n theewater, tien minuten na het inschakelen van het apparaat, nog koud bleek. Jeetje, wat nu te beginnen? Dan maar koffie.. oh, nee, het koffiezetapparaat gaat natuurlijk ook op stroom! Ach, weet je wat, ik warm wel even wat water op in de magnetr… Oh, nee!

Maar heb ik dan niet nog een oud fluitketeltje in de kelder staan? Even kijken. Licht aan. Klik. Nee, niks ‘licht aan’; duisternis! We hebben stroomuitval. Dat mocht ik nu zo langzamerhand toch wel eens weten. Ik tuur in de kelder en zie geen ketel. Toch móét en zal ik thee bij het ontbijt, anders kan de dag echt niet beginnen.

Weet je wat? Gewoon een pannetje water opzetten op het gas; gelukkig heb ik nog gas, en geen elektrische kookplaten. Maar het fornuis werkt met elektrische ontsteking. Die doet het dus ook niet meer. Maar ik kan zo’n pitje toch nog gewoon ouderwets aansteken met een lucifer? In de kelder ligt nog wel een pakje. Licht aan. Klik. Stik!

Dat doosje lucifers vind ik op de tast. Wat sip nip ik vijf minuten later van mijn ochtendthee. In de krant, die ik bij schaars daglicht tracht te spellen, staat iets over een experiment, gehouden onder enkele honderden jongeren. Die brachten vrijwillig een hele dag door zonder gebruik te maken van PC, gameapparaat of smartphone, en registreerden hun gevoelens daarover op een formulier.

Slechts een heel kleine minderheid kreeg ogenblikkelijk suïcidale gedachtes, dat viel me eigenlijk nog mee. Maar bij vrijwel iedereen kwam ernstige twijfel op aan de zin van het bestaan, als je niet meer kon gamen, surfen en appen.

Die jeugd van tegenwoordig, toch, compleet verslaafd en verslingerd! Maar ik, als volwassen jongere oudere, ben toch ook al aardig ontredderd door een paar uur zonder elektriciteit; hoe vaak ik nu vanmorgen al vergeefs op een lichtknopje gedrukt heb…

Ik wrijf eens door mijn stoppelbaard. Nu kan ik me natuurlijk ook niet meer scheren. Scheerzeep en mesjes heb ik niet in huis, want dat wordt een slagaderlijke bloeding, met mijn handigheid. Oh, wacht even, een gevoel van gelukzaligheid doorstroomt me: dat scheerapparaat, daar zit ook nog een batterij in. Scheren, dat kán nog. Snel weg, dus, met die baardschaduw. Want met gladde kin typ je toch een stuk beter, is mijn ervaring, en tegenover de lezers kan ik het ook niet maken om eruit te zien als een zwerver.

Sommige dingen werken dus gewoon nog, ondanks deze crisis. Mijn mobiele telefoon in ieder geval, die ik gelukkig gisteren nog opgeladen heb. En de vaste telefoon; dat verbaasde mij als kind al, dat die het nog deed als de stroom was uitgevallen. Met beide telefoons zou ik Liander kunnen bellen om te vragen of dit nog lang gaat duren; er stond een telefoonnummer bij, in die brief.

Tevens staat daarin vermeld dat je niet hoeft te bellen voor een schadevergoeding wegens bedorven voedsel in koelkast of vriezer; de tijdsduur van de black-out is daar veel te kort voor. Bovendien, bedenk ik, wordt je hele huis ijskoud tijdens zo’n stroomstoring, want ook de cv-installatie werkt, behalve op aardgas, op stroom. Ik begin het inderdaad knap fris te krijgen door het stil zitten typen. Als ik nou eens dat elektrische kacheltje van zolder… Ach, barst!

Typen? Ja, ik heb gisteren ook de accu van mijn laptop helemaal opgeladen; daar heb ik nog aan gedacht. Donderdags moet ik wel kunnen tikken, want dat is de dag dat ik meestal de FHM voor komende zondag schrijf.

Het is stil hier in de Johann Gambolputtystraat in Leiden Zuidwest, stiller nog dan op een normale donderdagmorgen in deze doorsnee-tweeverdienerswijk. Al mijn buren hebben een goed heenkomen gezocht; een ochtend naar de stad of een ochtend koffieleuten bij een kennis die een paar straten verder woont.

Wat zal ik zelf doen? Even de bus pakken naar het centrum, en daar een kop koffie gaan drinken? Of alvast de weekendboodschappen gaan halen in de supermarkt, ook om weer warm te worden?

Net wil ik een punt draaien aan dit stukje en er ‘FHM’ onder typen, of overal in huis springen de lichten aan. Koel- en vrieskast hervatten hun gezoem. Het water in de verwarmingsbuizen komt in beweging. Daarom vond ik het net ook zo stil; ik miste die vertrouwde geluiden.

De stroom is weer ingeschakeld, nu al, en het is pas vijf voor half twaalf. Liander heeft in zijn brief de tijdsduur van de werkzaamheden ruim opgegeven, om een stroom van boze telefoontjes te voorkomen.

Het is gelukkig voorbij, we kunnen weer verder met deze donderdag!

FHM
31 januari 2016