De Phileas en meer fotogenieke rampen (jaaroverzicht OV-foto’s 2006)

 

Een stuk of 300 foto’s heb ik in de loop van dit jaar gepubliceerd op mijn thuispagina. Op ongeveer de helft daarvan staat een openbaar vervoermiddel afgebeeld, en / of OV-reizigers. Die foto’s vallen daarmee in de categorie OV, een van de twee categorieën die ik heb; de andere heet: ‘Overige foto’s’.

Hieronder het overzicht van de meest opmerkelijke OV-foto’s die ik dit jaar geschoten heb. Klik op de duimnageltjes om ze groots op je scherm te krijgen.

Hoe minder er over een OV-project geschreven wordt, hoe gunstiger voorteken. De aanleg van 11 kilometer tramspoor ten behoeve van HTM-lijn 19 (Leidschendam MCH – Delft Techno-Megalopolis), verloopt een stuk geruislozer dan de ombouw van de Hofpijnlijn en de Zottermeerlijn tot Rampstadrail. We vertrouwen er dan ook op, dat DIT project tijdig opgeleverd zal worden, en er hier, op de Mekelweg in de TU-wijk in Delft, rond 1 januari 2008 trams zullen rijden. De besluitvormingsfase van dit tramproject verliep overigens allesbehalve geruisloos; lees het in dit artikel. Binnenkort gaan we weer eens kijken in het Haagse VINEX-land, of de aanleg van lijn 19 werkelijk opschiet.

Zo eens per jaar valt er in dit land sneeuw, en zo eens per jaar kom ik op de radio. Dit jaar vielen beide gebeurtenissen samen, en wel op 5 maart. Hier is station Hilversum Noord, toen ik me zondagsmorgens in de vroegte moest vervoegen bij de VPRO-studios, voor een radiogesprek over de tulpenwindhandel van 1637 en die van 2003. Staat er trouwens eigenlijk wel een openbaar vervoermiddel op deze foto?

Hij ronkt, hij stinkt, hij heeft een stuur, hij rijdt niet op rails, hij kan uitwijken voor obstakels. Hij lijkt in alle opzichten op een bus, maar mag absoluut niet zo genoemd worden. Een ‘bandentram’, is het. De Phileas verkiest de garage boven de weg, en heeft Eindhoven opgezadeld met een kolossale zeperd. Het stond te lezen in dit artikel. Ik beklaagde me over het feit dat het ding, met zijn blauwgrijze kleur, zo weinig fotogeniek is, maar deze foto van de bandentram bij Eindhoven Airport is toch best hervertoonbaar. Al bijna weer retro; het ziet er naar uit dat de gemeente het dozijn miskopen alsnog gaat terugsturen naar de fabriek.

Metro in wereldhaven. Twee Rotterdamse Bombardier-stellen gefotografeerd vanaf station Rijnhaven.

Hij was bedoeld voor de periode 2001-2005. Toch rijdt hij nog steeds, en zal hij pas in 2010 worden vervangen door een echte trein over een serieuze spoorbaan. We hebben het dan natuurlijk over het Houtense trammetje, dat nu al vijf jaar lang vier keer per uur zijn 1900 meter korte baantjes trekt tussen station Houten en het voorlopige stationnetje Houten-Castellum. De loopbrug over de spoorbaan is zoiets als een Brug-der-zuchten. Een Houtense neemt op een lome lentedag deze barrière en maakt daarmee deel uit van een aardig silhouet.

Zoals een bandentram gewoon een bus is, is een dieseltrein toch een soort trein. Hier hebben we een Buffel op de korrel die station Tegelen zojuist heeft verlaten. Dat heeft de Buffel voorgoed: de lijn Nijmegen – Venlo – Roermond is onlangs overgenomen door Veolia, en meteen was er al weer naar gedoe met treinen, ouwe wadlopertjes, die te langzaam reden en daardoor de dienstregeling niet waar konden maken.

Werkzaamheden aan de rails leveren meestal geen boeiend schouwspel op. Dit is een uitzondering. Op het Wim Saerensplein in de Antwerpse voorstad Deurne wacht een ‘HermeLijn’ van lijn 5 geduldig totdat de vonkenregen uit het railslijpapparaat gedoofd is.

Niks bijzonders eigenlijk, drie Utrechtse stadsbussen op een opstelterreintje achter de hoofdgebouwen van de Nederlandse Spoorwegen, met de Domtoren die op de achtergrond een oog in het zeil houdt. Ik nam die foto echter op de avond van mijn allerlaatste college aan de Universiteit Utrecht. Einde van zeven jaar collegelopen onder het toeziend oog van die toren, waarbij ik gelukkig niet vaak gebruik heb hoeven te maken van het Utrechtse stadsvervoer, met die ‘vriendelijke’ chauffeurs en hun ‘plezierige’ rijstijl. Ik hoop in april 2007 nu zelfs ook eindelijk nog een keertje af te studeren; de lezer wordt op de hoogte gehouden.

‘Dat wordt niks’, sprak ik tot Wim Scherpenisse, die medio november een dagje over was om kennis te maken met het fenomeen Randstadrail, dat hij alleen kende van de overvloedige informatie erover op mijn thuispagina. Met ‘niks’ bedoelde ik nu eens niet het project, maar alleen de foto´s die Wim in de avondschemering wilde maken op het perron van Oosterheem. Het viel erg mee, zoals dit tweeluik laat zien. Van Randstadrail kan dat niet gezegd worden. Een paar weken later ontspoorden er twee nagenoeg tegelijk, op verschillende plekken, en sedert die merkwaardige coïncidentie zijn de lightrailvoertuigen niet meer in Zoetermeer gesignaleerd en liggen de sporen er weg te roesten.

Nog een avondfoto. Voor station Lelystad Centrum staat een Qliner gereed voor de lange rit naar Groningen. Van buiten ziet hij er vervaarlijk uit met die priemende koplampen, maar aan de binnenzijde heersen slechts comfort en ruimte. Een positief slot nog, van een stukje over een OV-jaar dat vooral herinnerd zal worden door zijn ontsporingen – letterlijk en figuurlijk. Applaus voor de OV-sector, en waar kun je dat beter geven dan in Zoetermeer?


© Frans Mensonides, Leiden, 2006, m.u.v. Randstadrail: © Wim Scherpenisse, Groningen, 2006